Kijken onder de waterlijn
De enige weg naar helderheid over je vraag -bijvoorbeeld over je angst, je boosheid, je gezondheid, je gezin, je werk/onderneming, je hobbels in het leven etc- is de weg naar binnen. Een opstelling is daarbij behulpzaam, het biedt je de mogelijkheid te kijken ‘onder de waterlijn’ van je eigen bewustzijn. En omdat jij je daarvoor openstelt en -in de situatie van een groep- de representanten ook, ontvangen ook zij informatie over jouw innerlijk beeld van een situatie.
In een opstelling doe je een ervaring op, die iets doet verschuiven in de manier waarop je naar een situatie kijkt en hoe die situatie voelt. Dat maakt dat het ‘lichter’ kan gaan voelen, of dat je nieuwe perspectieven in beeld krijgt.
Elke vraag is geschikt
Het begint met een gevoel dat je iets zou willen veranderen. Bijvoorbeeld: je hebt een vraag of dilemma over je gezin of loopbaan, waar je met alleen ‘erover nadenken’ niet uitkomt. Andere voorbeelden: je loopt telkens tegen een zelfde thema aan in je leven; je verlangt naar meer lichtheid in je leven; je wilt de oorsprong onderzoeken van iets waaronder je gebukt gaat.
Via een opstelling kun je kijken naar dynamieken in jezelf (innerlijke dynamieken), in je gezin of familiesysteem of binnen je organisatie. Ter voorbereiding denk je na over wat je wil onderzoeken, welk verlangen leeft er in je? En welke woorden zou jij daar aan geven?
Wat speelt onbewust nog een rol in je leven?
Een opstelling is niets anders dan kijken naar wat er in je onderbewuste nog een rol speelt in je huidige leven. In samenwerking met mij als begeleider kun je ontdekken welke dynamieken van invloed zijn op jouw thema of vraag. Door te kijken naar het gehele systeem waarvan je deel uitmaakt, komen die dynamieken in beeld. Een systeem is een gezin, familie, bedrijf, organisatie, vereniging etc., maar ook binnen in jezelf zijn er innerlijke delen -al dan niet- in communicatie met elkaar.
Dat wat we zien, geeft informatie. We interpreteren de waarneming niet, maar we benoemen het als ervaring. Ontspanning kan al optreden zodra iets aan het licht komt, dat eerder buiten beeld was geraakt. Dat kan iets zijn dat in jou ‘opgeslagen’ ligt in de vorm van trauma, zonder dat je dat door hebt, iets uit je vroege jeugd of iets uit je familiesysteem. Met trauma bedoelen we: een stressvolle reactie op een gebeurtenis (groot of klein) die niet doorleefd kon worden. Als pijn, verdriet of angst niet goed verwerkt oftewel gereguleerd is, blijft het opgeslagen in jou als mens en kan het generatie op generatie worden overgedragen. Dit wordt ook wel eens epigenetische overerving genoemd. We spreken dan over ontwikkelings- of relationeel trauma.
Kijken in je onderbewuste is eigenlijk heel eenvoudig. Je stelt je open door met een open blik, open mind en open hart te willen kijken, zonder iets te willen (fiksen) en zonder te (ver)oordelen. Je gaat het proces van de opstelling in, zonder te weten waar je naar toe gaat, en met het vertrouwen dat elk (zelf)onderzoek, elke opstelling het begin kan zijn van een nieuw verhaal.
Polariteit in jezelf oplossen
Waarom is een opstelling behulpzaam? Een opstelling is behulpzaam omdat we kijken door de bril van natuurlijke wetmatigheden. In onze maatschappij zijn we gewend om te ‘strijden’ tegen ziekte of angst te ‘overwinnen’. Maar dat brengt ons niets. Want één van de natuurlijke wetmatigheden is dat alles erbij hoort. Iets willen uitsluiten (angst, verdriet, boosheid etc.) is in strijd met de realiteit. Die gevoelens zijn een signaal van iets dat onder de waterlijn aanwezig is. Het kan niet anders dan dat dit zal blijven aankloppen tot het gezien wordt.
Het antwoord is dus niet strijden, maar omarmen: integreren van dat wat er in weg staat van de stroom van je leven. Dus veiligheid toevoegen aan onveiligheid, leven toevoegen aan overleven, liefde toevoegen aan angst, de blokkade weer insluiten en in relatie brengen binnen in jezelf. Of anders gezegd: de polariteit binnen in jezelf oplossen.
Weerstand
Zodra je besluit om onder de waterlijn naar je thema te willen kijken, kan het dus zijn dat je weerstand voelt. Want als je dieper gaat kijken, kom je ook die energie tegen die er eerder voor heeft gezorgd dat je (uit zelfbehoud) juist niet deze richting uit ging. Anderzijds: het niet willen voelen, belemmert de stroom van je leven. En dat maakt dat er toch iets in jou blijft verlangen naar verandering. Zodra je ‘ja’ zegt alles wat er is, ook het onaangename wat je tegenkomt, dan kunnen de laagjes zich openen en krijg je meer inzicht en opheldering en dan opent zich een nieuwe realiteit met nieuwe keuzemogelijkheden.
Heb je vragen of twijfel of dit voor jou de juiste manier of het juiste moment is om te gaan kijken naar onbewuste dynamieken, mail of bel mij dan gerust, dan onderzoeken we dat samen even.
“Na de opstelling voel ik me hartstikke goed! Ook tegenover mijn familie. Ik krijg zo’n warm gevoel als ik met ze praat of app en ook vaak dankbaarheid. Ik hoor er vanaf nu meer bij ofzo. Maar ook krijg ik meer helderheid in mijn hoofd en ga zorgvuldiger met mijn doelen en keuzes om. Heel fijn! Ik ben heel blij!” Olga van Vugt – vraagsteller oktober 2023
Hoe gaat de opstelling praktisch in zijn werk?
Voor de opstelling in de groep (opstellingendag) komen we bij elkaar met (voor elkaar onbekende) mensen waaronder één vraagsteller (per opstelling). De overige deelnemers zijn representant. Met een opstelling ga je als vraagsteller letterlijk jouw situatie in beeld brengen in de ruimte. Dat wil zeggen dat je voor personen, gebeurtenissen of aspecten een representant vraagt. Een representant is een ‘stand-in’ die de ervaring aangaat in jouw opstelling. Voor een individuele opstelling, maken we gebruik van grondankers, matjes op de vloer die de elementen uit je vraag representeren.
De begeleider van de opstelling zorgt ervoor dat de -voor jouw vraag- relevante personen, gebeurtenissen of aspecten worden opgesteld en begeleidt het hele proces. Als vraagsteller in een groep neem je aan de kant plaats om het proces te volgen en in je op te nemen. In de periode ná de opstelling zal hetgeen je gezien en gevoeld hebt, doorwerken in je onbewuste systeem.
Als representant ben je als het ware doorgeefluik van de informatie die beschikbaar is. Je hoeft daar niks speciaals voor te kunnen, behalve een open, ontvankelijke houding hebben. Jouw lijf is de ontvanger en je benoemt de gevoelens en gedachten die er in je opkomen. Het even in de schoenen van een ander staan, verruimt je perspectief, het maakt je vrijer van oordelen.
Wat zijn voorbeelden van vragen die je met een opstelling kunt onderzoeken?
Elke vraag is geschikt voor opstelling, voorbeelden van eerdere vragen zijn:
Wat belemmert mij om mijn eigen pad te volgen? | Wat is de oorsprong van mijn ziekte/aandoening? | Waarom gaat het niet goed met mijn kind? | Ik word behandeld voor kanker, en ik wil blokkades opruimen die de stroom van mijn leven belemmeren. | Ik verlang naar innerlijke rust. | Ik hoor er niet bij in de familie. | Waarom heb ik zoveel boosheid in mij? | Wat maakt dat ik geen leuke partner ontmoet? | Angst is een thema in mijn leven, en ik begrijp niet waarom. | Ik heb het gevoel dat in ingehouden leef. | Ik heb onverklaarbare buikklachten. | Het loopt niet goed tussen mij en mijn zakenpartner. | Ik verlang naar meer rust in ons gezin. | etc.